GHpWw. Çiğneme kasları temporalis ve masseter kaslarını istemsiz olarak başlayan sıkma hareketi, bir problemin habercisi olabilir. Gün içinde ortaya çıkabileceği gibi çoğunlukla uykuda daha belirgin hale gelir. Bu sorun her bireyde farklı bir nedene dayanarak ortaya çıkabilir. Tedavisi de buradan hareketle diş sıkma probleminin altında yatan nedene göre değişiklik gösterir. Diş sıkma, kişisel bir sorun olduğu gibi sosyal anlamda da ilişkileri etkileyen bir durumdur. Uykuda Diş Sıkmanın Nedenleri Nelerdir? Uyku bütün gün yorulan bedenin ve beynin dinlenme sürecidir. Kaliteli bir uyku yaşam için gereklidir ancak, bazı durumlarda kişinin uyku kalitesi düşer. Diş sıkma hem uyku kalitesini düşüren bir durumdur, hem de bu problemin altında yatan nedene bağlı olarak uyku yeteri kadar iyi olmaz. Diş sıkmanın fiziksel nedenlerden psikolojik sorunlara kadar birçok sebebi olabilir. Peki dişleri sıkmak hangi hastalığın habercisi olabilir? 1. Stres, depresyon, duygu bozuklukları, kaygı Uykuda dişlerini sıkma sorunu olanların aklına ilk takılan konu, diş sıkmak psikolojik mi sorusudur. Uykuda diş sıkmanın en önemli nedenleri arasında aşırı stres, duygu durum bozuklukları, depresyon ve yoğun kaygı gelir. Gün içinde yaşadığımız sorunlar uykumuzda da devam eder ve uyku esnasında dişleri sıkma şeklinde ortaya çıkabilir. 2. Fiziksel kusurlar Diş sıkmanın altında psikolojik nedenler olabileceği gibi diş ve çene kemiği yapısında bulunan fiziksel kusurlar da olabilir. Ağız içinde bulunan protezlerin çene yapısı ile uyumsuz olması, ağzın tam kapanmasını engelleyen çarpık diş dizilimi, dişlerde bulunan eksiklikler, dişlerde kapanma sorunu olması, çenede meydana gelen bozukluklar, travma sonrası diş ve çene kemiğinde fiziksel deformasyon oluşması diş sıkmanın nedenleri arasında olabilir. 3. Uyku sorunları Uykuya tam olarak dalmayı engelleyen uyku apnesi, horlama, uykuda nefes alamama gibi sorunlar da diş sıkmayı tetikleyebilir. Uyku sorunlarına yol açan nedenler arasında ise sinüzit, solunum yolu rahatsızlıkları, uyku apnesi, horlama, obezite gibi sağlık sorunları bulunur. Diş sıkma tedavisi ile birlikte bu rahatsızlıkların da çözüme kavuşturulması gerekir. 4. Yaşam biçimi Sağlıksız bir yaşam biçimi, düzensiz uyku saatleri, alkol, sigara, uyuşturucu kullanımı gibi rahat bir uykuyu engelleyen davranışlar da uykuda diş sıkma sorununa yol açabilir. Yetersiz beslenme de yaşam biçimi ile doğrudan ilintilidir. Vücut, gıdalar yoluyla ihtiyaçlarını karşılayamadığı zaman gerekli enerjiyi üretemez ve bundan dolayı kronik bir yorgunluk hali baş gösterebilir. 5. Hiperaktivite Hiperaktif kişiler ve dikkat eksikliği sendromu olanlarda sinirsel aktiviteler daha yoğun çalıştığı için stres hormonunun yüksek olması olası bir durumdur. Hiperaktivite ve dikkat eksikliği sendromlarının giderilmesi için doğrudan klinik yardım almak gerekir. 6. Aşırı yorgunluk Gün içinde yapılan ağır egzersizler, yoğun çalışma ya da çok fazla fiziksel efor sarf edilen aktiviteler vücudu fazla miktarda yorar. Yorgunluk, uykuya dalmayı ve kaliteli bir uyku uyumayı da engellediği için gece boyunca diş sıkmaya neden olabilir. 7. Mevsim geçişleri Mevsim geçişleri diş sıkma sorununu tetikleyen nedenler arasında bulunur. Bu dönemlerde yorgunluk, kaygı, melankolik duygu durumları tetiklenebilir. Özellikle sonbahar ve kış başlangıçları bu sorunun daha yoğun yaşandığı dönemlerdir. Mevsim geçişlerinde stresle baş etmenin yolu öğrenilirse bu dönem daha rahat atlatılabilir. Diş Sıkma Belirtileri Nelerdir? Uykusunda dişlerini sıkan kişilerin dişlerin birbirine sürtünmesinden dolayı çıkan sesi duymaları mümkün değildir. Buna rağmen dişleri sıkmanın belirtileri uykunun son bulduğu andan itibaren ortaya çıkmaya başlar. Belirtiler ise şu şekilde sıralanabilir Dişlerin üst kısımlarında kırılmalar Dişlerde düzleşme Diş ve diş etlerinde hassasiyet Sağlam dişlerde sallanma ve diş kaybı Çene eklemlerinde ağrı Uykuyu alamadan uyanmak Kulak ağrısı Ağız içi ve çevresinde diş izleri Omuz ve boyun bölgesinde ağrı Şakaklarda ağrı Çene bölgesinde uyuşma Çiğneme ve konuşma problemleri. Uykuda Diş Sıkmanın Sonuçları Uykuda diş sıkmak uzun dönemde dişlerde aşınmalara ve sağlıklı dişlerin kaybedilmesine kadar ciddi sonuçlara yol açabilir. Önceleri baskıdan dolayı diş ağrısı ile başlayan sorunlar, bir süre sonra diş köklerini etkileyen bir hale gelir. Diş sıkma sonucunda yaşanabilecek bir başka sorun ise çene eklemlerinde meydana gelebilecek deformasyonlardır. Çene eklemlerinin olumsuz etkilenmesi kulak ağrılarına da sebep olabilir. Çene sürekli kasılı bir durumda olduğu için zamanla bu yanlış duruş bozukluğu da kalıcı hale gelebilir. Uykuda Diş Sıkma Tedavisi İçin Hangi Doktora Gidilir? Öncelikle, uykuda diş sıkma sorunu olan kişilerin başvurması gereken doktor diş hekimidir. Ardından diş sıkmanın **nedenine bağlı olarak kulak, burun ve boğaz uzmanı, çene cerrahı, nöroloji uzmanı veya psikiyatristten ** de yardım alınması gerekebilir. Diş sıkma sorunu olanların tıptaki diğer uzmanlık alanlarına yönlendirilmiş olsalar dahi diş muayenelerini ihmal etmemeleri gerekir. Çünkü yoğun hasar dişlerde meydana gelir. Diş hekimleri bu kontroller sırasında el ile, ağız ve çene muayenesi yaparak ortopedik bir sorun oluşup oluşmadığını belirlerler. Şüphe edilen durumlarda ise görüntüleme teknikleri kullanılarak çenenin yapısı hakkında net bir fikir sahibi olunur. Diş Sıkma Tedavisi Nasıl Olur? Diş sıkma sorunu yaşayan kişilerin ağız, diş ve çene sağlıklarını koruyabilmeleri için mutlaka tedavilerini yaptırmaları gerekir. Eğer, diş hekimi gerekli görürse hastasını başka branşlardaki meslektaşlarına sevk edebilir. Önerilen tedavi biçimleri ise şu şekildedir 1. Stresin azaltılması Stres, diş sıkma sorununu yaratan en önemli nedenlerin başında gelir. Stresten kurtulmanın şekli herkese göre farklılık gösterebilir. Uyku öncesi çay, kahve gibi kafein içeren içeceklerin kesilmesi ilk öneriler arasındadır. Hatta bunlar yerine melisa, papatya gibi rahatlatıcı çayların içilmesi önerilir. Stres yaratan ortamdan uzaklaşmak genellikle söz konusu olamasa da, stresin etkilerini azaltacak yöntemler kullanılabilir. 2. Psikoterapi Diş sıkma sorunu daha derin psikolojik nedenlere dayanıyorsa klinik yardım almak en makul seçenektir. Bunun için diş hekiminin de görüşü alınabilir. Bu noktada altta yatan sorunların incelenmesi için uzman bir psikiyatristten yardım alınabilir. Doktorun gerekli gördüğü şekilde antidepresan ya da rahatlatıcı ilaç tedavisi uygulanabilir. Ancak bu tür ilaçların mutlaka bir hekim kontrolünde alınması şarttır. İlaç kullanımının da ötesinde diş sıkma sorununa yol açan temel nedenin bulunması ve tedavi edilebilmesi için seansların aksatılmamasında fayda vardır. 3. Kas gevşetme yöntemleri Diş sıkma sorununa engel olmak için çene kaslarını gevşeten egzersizler yapılabilir. Çene kaslarının hafif hareketlerle ovulması bunlardan biridir. Kulak bitiminden başlayarak dudaklara doğru yavaş ve oval hareketler ile bölgeye masaj yapılır. Gün içinde bir saat kadar ağzı açık tutmaya çalışmak da kas gevşeten egzersizler arasında bulunur. Geceleri diş sıkma sorunu olanların gün içinde de istemsiz bir şekilde dişlerini sıktıkları bilenen bir gerçektir. 4. Gece plakları Şeffaf malzemelerden yapılan gece plakları dişlerin birbirine sürtünmesini engelleyerek aşınmaların önüne geçmesini sağlar. Diş plakları kişiye özel yapılır. Öncelikle dişlerin kalıbı alınır ve bu kalıba göre plaklar üretilir. Doğrudan dişlere takılan bu aparatlar ile dişler sıkılsa bile diş uçlarında oluşan kırılmaların önüne geçilir. Bu plaklar diş sıkma ile ortaya çıkan olumsuz etkileri gidermeyi hedefler. 5. Spor yapmak Spor yapmak vücuttaki stres oranını düşüren aktiviteler arasında yer alır. Gerginliği azaltarak kişinin daha rahat uyumasını sağlar ve genel vücut sağlığının korunmasına da yardımcı olur. Spor seçimi kişinin kendi zevkleri doğrultusunda olabilir. Pilates, koşu, kardio gibi hafif egzersizler seçilebilir ya da boks, kick boks gibi fiziksel enerjinin daha çok dışa vurulduğu sporlar arasından seçim yapılabilir. 6. Meditasyon Uzak Doğu'dan yayılan ve artık insanlar üzerindeki rahatlatıcı etkileri tartışılmaz olan meditasyon da bir rahatlama aracı olarak kullanılabilir. Özellikle gece uyumadan önce yapılan meditasyonun uyku üzerinde önemli bir etkisi olduğu kanıtlanmıştır. Zihni boşaltan ve ferahlatan meditasyon teknikleri öğrenilerek daha rahat bir uykuya ulaşmak mümkündür. Tam uykuya dalmadan önce meditasyon etkisi yaratan müzikler dinlenerek duygusal anlamda da sakinleşme sağlanabilir. 7. Magnezyum ve kalsiyum takviyesi Diş sıkma için uygulanan ilaç tedavileri arasında magnezyum ve kalsiyum içeren tabletler de bulunur. Kas fonksiyonlarının düzenlenmesi ve sinir sisteminin daha sağlıklı çalışması için gerekli olan bu mineraller, vücutta yeteri kadar bulunmadığı takdirde kaslarda kramplara yol açar. Eksikliği durumunda dışarıdan takviye alınarak tamamlanabilirler. Uykuda diş gıcırdatma veya diş sıkma sorunu psikolojik etkenlerden dolayı olmaktadır. Çözüm olarak, sıkıntıya neden olan sorunun giderilmesi gerekir. Uykunuzda bilinçsiz olarak dişlerinizi gıcırdatıyorsanız, gün içerisinde yaşadığınız sorunların etkisinde kalmışsınız demektir. Eğer çocuğunuzda diş gıcırdatma sorununu gözlemliyorsanız; çocuğunuzun sosyal yaşantısındaki yaşadıklarını dinlemelisiniz. Arkadaşları ile gün içinde yaşadığı onu olumsuz etkileyebilecek durumların olup olmadığını, bakıcısı varsa iletişimlerini öğrenmelisiniz. Neden diş sıkarız? Sosyal hayatın yarattığı stresin, insanlarda oluşturduğu enerjiyi bireyler, gece veya gündüz diş sıkma eylemi gerçekleştirerek bu enerjisini dışarı atabilmektedir. Toplumda Diş Gıcırdatma Rahatsızlığı Oranı Toplumda bireylerin 2/3’de ve her yaşta diş sıkma görülmektedir. 12 yaştan 70 yaşına kadar her iki cinsten de bu rahatsızlık son dönemde artarak devam etmektedir. Diş Gıcırdatmanın Nedenleri Psikolojik Nedenler Tıp dilinde “Brukrizm” olarak adlandırılan bu rahatsızlık, bazı araştırmacılar tarafından dişler arasındaki kapanış ilişkisinin bozulmasından da kaynaklanabileceğini söylemiş, bazıları ise santral sinir sistemindeki bir hastalığın neden olduğunu söylemiştir. Vücudumuzda stres belirtilerinin ilk hissedildiği yer ağızdaki dokulardır. Stres, diş gıcırdatma veya diş sıkma rahatsızlığının hem nedeni hem de bu rahatsızlığın şiddetini artıran önemli bir faktördür. Aşırı sinirli, titiz ve hassas bir yapıya sahip olan insanlarda daha çok görülür. Dişlerde Gıcırdama Neden Olur? Diş Yapısının Bozukluğundan Kaynaklı Nedenler Kişinin bilinçaltındaki problemlerden kaynaklandığı gibi, diş yapısının da bu olayda etken olduğu düşünülebilir. İnsanlarda diş gıcırdatma psikolojik olduğu gibi dişlerin diziliş ve sıralanış bozukluklarından malokluzyon da kaynaklanabilir. Yani alt çenenin önde olması ya da geride olması, üst çenenin önde ya da geride olmasıdır. Ya da dişler arasındaki uyumsuzluk buna örnektir. Dişlerin baş başa gelmesi, diş dizisinin çapraz ya da eğri olması bunlar sonucunda da bireyin istemeden diş sıkmaya neden olduğunu göstermektedir. Dişin gıcırdamasının dişlere verdiği zararlar ve ağızdaki dokuların gördüğü zararlar Dişlerde aşırı hassasiyete neden olur. Dişlerde kırılmaya neden olur. Dişlerdeki çiğneyici yüzeylerde aşınmaya neden olur. Dişin boynunda diş eti hizasında oluşan aşınmalara neden olur. Diş etinin geriye çekilmesine neden olur. Dişlerde sallanmaya neden olur. Baş ağrısı, kas ağrısına neden olur. Yanaklarda tahrişe neden olur. Çene ekleminde ağrıya neden olur. Diş boylarında kısalmaya neden olur. Sıcak ve soğuk şeylere karşı hassasiyet meydana gelir. Ani olarak diş sızlamaları gerçekleşir. Diş eti çekilmelerine neden olur. Ağız yaralarına neden olur. Dişlerdeki ve ağız dokularındaki bu zararlar, rahatsızlığın ilk aşamalarında görülmese de ileriki zamanlarda karşılaşılabilecek sorunlardır. Diş Gıcırdatma Rahatsızlığının Tedavisi Diş sıkma rahatsızlığı tedavi edilmelidir. Çünkü; dişlerde ve çene ekleminde oluşabilecek kalıcı zararları önlemek gerekir. Buna bağlı olarak da ağrıyı dindirmek için tedavi uygulanmalıdır. Diş hekimleri tarafından uygulanan, dişlerin birbirine temas etmemesini sağlayan, dişlerin arasına yerleştirilen gece koruyucuları dişleri sıkma ve buna bağlı olarak diş gıcırdama tedavisinde kullanılan önemli araçlardan biridir. Fakat gece koruyucularının tedavi aşamasında yeterli olmadığı durumlar vardır. Bunun içinde hastalığın ilerleme durumuna göre bazı ek tedavilerin uygulanması gerekir. Örneğin; Bilinçaltında oluşan stresin yok edilebilmesi için terapi almak. Uyku sorunu yaşıyorsanız rahat uyumayı sağlamaya yönelik tedavi görmek. Rahat olamadığınız durumlarda kas gevşetici ilaç uygulaması yapılabilir. Dişlerinizde hatalı yapılmış bir işlem varsa bunun tekrar yenilenmesini sağlamak. Eksik olan dişleriniz varsa bunun yerine protez diş uygulaması yapılabilir. Genellikle uyku esnasında oluşan fakat stresli olduğumuz anlarda da kendini gösteren diş sıkma veya gıcırdatma hastalığı, toplumda sıkça yaşanan sağlık problemleri arasında geliyor. Diş sıkma ve gıcırdatma Bruksizim hakkında bilgilendirmede bulunan Medical Park Ordu Hastanesi Diş Hekimi Dt. Samet Akbaş, “İçerisinde bulunduğumuz salgın döneminin verdiği stresle Bruksizim hastalığının daha da artması, ağız ve diş sağlığına önemli derecede zarar verdiği gibi yüzümüzün de gittikçe genişlemesine neden olmaktadır” dedi. Diş sıkma hastalığı neden olur? Uyurken dişlerinizi sıkıyorsanız... Stres, öfke, hayal kırıklığı diş sıkma sebebi Bruksizmin fiziksel, psikolojik ve genetik faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığını söyleyen Diş Hekimi Dt. Samet Akbaş, “Bruksizm diş sıkma, gıcırdatma veya çene sıkma durumudur. Bruksizminiz varsa, uyanıkken dişlerinizi bilinçsizce sıkabilir veya uyku sırasında gıcırdatabilirsiniz. Hastalık genellikle stres ve anksiyete ile ilişkilendirilir. Bununla birlikte öfke, hayal kırıklığı veya gerginlik gibi duygularda da tetiklenebiliyor. Konsantrasyon sırasında bir başa çıkma stratejisi veya bir alışkanlık olabilir” ifadelerini kullandı. Uyku apnesine neden oluyor Uyurken diş sıkmanın uyku bruksizmi, uyku ile ilişkili bir hareket bozukluğu olarak kabul edildiğini ifade eden Diş Hekimi Dt. Samet Akbaş şunları kaydetti “Uyku sırasında dişlerini sıkan veya gıcırdatan kişilerin horlama ve nefes alma esnasında duraklamalar yaşaması, uyku apnesi gibi diğer uyku bozukluklarına sahip olma ihtimali daha yüksektir. Hafif bruksizm tedavi gerektirmeyebilir. Bununla birlikte, bazı kişilerde bruksizm; çene bozukluklarına, yüzün genişlemesine, baş ağrılarına, dolgu ve protetik restorasyonlarda porselen, zirkonyum kaplamalarda, tam veya bölümlü protezlerde kırık ve aşınmalara neden olabilir. Yine uykuda eşinizi uyandıracak kadar gürültülü olabilecek diş gıcırdatmaya, kulak ağrısı gibi hissettiren ağrıya, çene, boyun, yüzde ağrı veya tutulma gibi sorunlara yol açacak kadar sık ve şiddetli olabilir. Komplikasyonlar gelişene kadar farkındalık için bruksizmin belirti ve semptomlarını bilmek ve düzenli olarak bir diş hekiminde muayene olmanız önemlidir.” Dişlerimizi sıktığımızı nasıl anlarız? Bruksizmin özellikle sabahları şiddetli yüz ve çene ağrısıyla belirti verdiğinin altını çizen Diş Hekimi Samet Akbaş şunları söyledi “Çoğu durumda bruksizm ciddi komplikasyonlara neden olmaz ancak şiddetli bruksizm özellikle dişlerde, restorasyonlarda, kuronlarda veya çenede hasara yol açabilir. Gerilim tipi baş ağrıları ile birlikte sabahları şiddetli yüz veya çene ağrısı ile uyanmamıza sebep olabilir. Kulaklarınızın hemen önünde bulunan temporomandibular eklemlerde TME meydana gelen ve ağzınızı açıp kapatt Gece farkında olmadan dişlerinizi sıkıyor ve sabah çene ağrısı ile mi uyanıyorsunuz? O halde stresin sebep olduğu günümüzün en önemli hastalıklarından Bruksizm’ sizin de kapınızı çaldı demektir. Diş Hekimi Pertev Kökdemir, halk arasında Yönetici Hastalığı’ olarak da bilinen, günlük hayatta yaşanılan strese bağlı olarak dişleri sıkmaya neden olan Bruksizm’ ile ilgili şu bilgileri verdi Kimler daha çok diş sıkıyor? “Diş sıkma öncelikle stresin neden olduğu bir durumdur. Ancak ağızdaki mevcut eksik dişler ve yanlış yapılan protezler de çene kapanışını olumsuz etkilediğinden diş sıkmaya neden olabilmektedir. Yoğun stres altında olan yöneticiler ve çalışanlar ile özellikle sınav dönemlerinde olan öğrenciler; diğer insanlara oranla daha çok diş sıkıyor. İş veya okul stresi diş sıkmaya neden olur mu? Evet, günümüzde gerek okul hayatı ve sınav stresi, gerekse iş hayatının yaşattığı stres fazla olduğundan; diş sıkma sıklıkla görülen bir durumdur. Diş sıkma, kişinin stresli olduğu zamanlarda daha çok gece görülen bir durum olsa da, gün içerisinde de görülebilmektedir. Diş sıkmak dişlere ne gibi zararlar verir? Diş sıkmak, diş minelerinde ve mevcut porselen restorasyon ya da dolgularda aşınmalara ve kırıklara neden olabilir. Aynı zamanda çene eklemi içerisindeki eklem sıvısının azalmasına bağlı olarak eklem başında ve yuvasında aşınmalara; ağız açmada zorluklar ve ağrılara da sebep olabilir. Diş sıkma sorunun tedavisi var mı? Diş sıkma, yüz kaslarına yapılan botoks işlemi ile azaltılabilir. Ayrıca hastanın ağız ölçüsüne göre hazırlanan özel şeffaf plaklar ile dişlere ve ekleme verilen zarar azaltılabilir. İleri eklem problemlerinde eklem kapsülünün tıkanması gibi cerrahi müdahaleler söz konusu olabilir. Diş sıkma sonucu oluşan zararların tedavisi var mı? Aşınan dişlerin gerekli tedavileri yapıldıktan sonra porselen veneerler ile kaplanarak hem koruma altına alınır, hem de azalan yüz yüksekliği hastaya geri kazandırılır. Çocuklarda diş sıkma görülür mü? Özellikle karışık dişlenme döneminde yani çocukların ağızlarında hem süt, hem de daimi dişlerinin bulunduğu dönem tam bir oklüzyon olmadığından yani çocuklar dişlerini dengeli bir kapanışa getiremediğinden diş gıcırdatma görülebilmektedir. Tedavi olunmaması ne gibi sorunlara yol açar? Dişlerinde aşınmalara bağlı olarak mine tabakası yok olur. Bu durum çürümeye ve enfeksiyona açık bir diş yapısına sebep olurken, estetik anlamda da hoş olmayan bir görüntü oluşur. Aşınmalara bağlı hastanın yüz yüksekliğinin azalması, daha yaşlı görünmesi ile birlikte çene eklemlerinde ciddi problemler ve estetik sorunlar oluşur.” GIDAHATTI DERGİSİNİ ÜCRETSİZ İNDİRİN

uykuda diş sıkma neden olur